Rengin Emine Doğan
Gezegensel Tamir: Gezegensel Eşikler Bağlamında İstanbul Üzerine Spekülasyonlar
Bu çalışma, Son İnsan Çağı (Antroposen) içinde gerçekleşen gezegensel sorunlara insan kaynaklı fakat etkileri insandan öte bir anlayışla odaklanırken, zaten gerçekleştirilmiş veya önerilmiş tamir önerilerini inceleyerek, gelecekteki sorun- tamir ağlarına ilişkin spekülasyonlarda bulunuyor.
Antroposenin bu kadar yıkıcı bir hal almasında Endüstri Devrimi’nden itibaren sermayenin her alanda kurguladığı sömürge ilişkileri olduğunu ve Neoliberal dünyanın bunu pekiştirdiğini biliyoruz. İnsan-Doğa ayrımının net bir şekilde kapitalist dönemde yapılmasıyla doğanın değiştirilmesi gereken bir yaban olduğu ve insani gelişmenin ise doğanın ne kadar tahrip edildiğiyle ölçülmesi kanısı gelişti. Kırsal alanların kaynak, ve kentlerin yalnızca tüketen konumda olmasıysa kırlardaki arazilerin gözden çıkarılmasına sebep oldu. Büyük kent merkezleri, gezegenin her yaşamsal eşiğini aşmak için uğraşan insanlarla doluyken kır buna yeterli cevabı verememeye başladı. Tüm bu ikilikler ise iklim kriziyle bizi baş başa bıraktı.
Çalışmanın çerçevesini Stockholm Üniversitesi ve araştırmacıları tarafından geliştirilmiş, “Gezegensel 9 Eşik” kavramı oluşturuyor. Dünyanın her bir yanından toprak-su-hava-uzay kirliliği ve bozulmalarına yönelik hikayelerin derlendiği çalışma, insan ve sermaye eliyle gerçekleşen tamirlerin de yeni sorunlara yol açtığını veya zaten gezegensel çözüme odaklı yaklaşılmadığını söylüyor. Bu onarım önerileriyle Gezegensel Tamir’in bu sistem içinde çok da mümkün olmadığı kanısına varırken yalnızca sorun ve tamirlerden oluşan yumağın karmaşıklaşmasına giden yol inceleniyor. İnsan eylemlerinin gezegenin sınırlarını ne kadar zorladığına odaklanılıyor.