Ayşe Feyza Karakoç
AURA Alumni: Ayşe Feyza Karakoç
Haydarpaşa – Gebze Banliyö Hattının Kentsel Hafızadaki Yeri ve Eski İstasyon Binaları: Göztepe İstasyonu
Tarih boyunca Gebze’den Haydarpaşa’ya uzanan bu banliyö hattı İstanbul’un en önemli demir ağlarının başında yer almıştır. Toplumsal yaşantının değişiminde önemli bir faktör olan demiryolları binaları ise süreç içinde kolektif belleğin inşa mekânları haline gelmiştir. Haydarpaşa-Gebze Banliyö Hattının mimarlık için esenlik teması altında ele alınmasının nedeni, hattın dönüşümü sırasında atıl durumda kalan eski istasyon binalarının ve sürecin fiziki yıkımının dışında kentin hafızasının yok edilmeye çalışılmasıdır. Haydarpaşa-Gebze Banliyö hattının 2013 yılında kullanıma kapatılmasıyla başlayan hattın değişimi, eski istasyon binalarını atıl durumda bırakmıştır. Günümüzde tescillenen Kızıltoprak, Feneryolu, Göztepe, Erenköy, Suadiye, Bostancı, Maltepe ve Kartal’daki istasyon binaları buluşmaların, ayrılmaların, kavuşmaların kısaca kentin ve kentlinin hafıza mekanlarıdır. Bu doğrultuda çalışma, her gün binlerce insanı taşıyan ve kentin farklı konumlarını birbirine bağlayan banliyö hattının ve istasyon binalarının değişimini kentsel hafıza üzerinden okuyarak bir farkındalık oluşturulması hedefi ile ortaya çıkmıştır.
Çalışma kapsamında, banliyö hattının tarihsel süreçteki değişiminden ve kentsel hafızada edindiği anlamdan başlayarak hattın değişim süreci ve potansiyellerine değinilmektedir. Çalışma Haydarpaşa-Gebze banliyö hattının Kadıköy ilçesindeki istasyon binaları ve çevre ilişkisi ile sınırlı tutulmuştur. Kadıköy ilçesindeki atıl durumda kalan istasyon binalarının kente kazandırılma durumunu, Eski Göztepe İstasyonu üzerinden ele alarak diğer istasyonlar özelinde potansiyel model önerisi oluşturulması amaçlanmıştır.
