Jiyan Taş
AURA Alumni: Jiyan Taş
Mekan’ı Cennet Olsun/ Kentsel Ölümün Anatomisi
Mezarlıklar, Michel Foucault’un da tanımladığı altı ilkenin ve örneklerin içinde de bulunan kentsel heterotopyalar oluşturan mekanlardır. Bu kentsel heterotopyalar kent çeperlerinde kurulup daha sonra kent tarafından yutulan mekanlardır. Kentin içinde bulunan günlük yaşantıyla daha az ilişkilenen bu mekanlar, varlığıyla ve kent açısından yarattığı problemleriyle kanıksanan bir yapı kazanmış ve birer heterotopya olarak görülmüştür. Foucault’un dördüncü ilkesi olan ve ‘’öteki kent’’ olarak tanımlanan mezarlıklar ölülerle, yaşayanlar arasında bir buluşma mekanı olarak tanımlanabilir. Bu öteki kentler Foucault’un tanımıyla Heterocronism: zamanın yığıldığı, biriktiği mekanlardır. Bu tanımdan yola çıkarak kent çeperlerine kurulan mezarlıkların zaman içerisinde kentin içinde kaldığı öteki kent heterotopyasından çıkarak başka tür bir sapma heterotopyası oluşturduğunu söylemek mümkündür. Mezarlıklar artık kentin kendi dokusunun içerisinde kentsel problemlerin de odağına geçmektedir. Tabi her ne kadar mezarlıklara atfedilen kutsallığın veya dokunulmazlığın yarattığı bir tür kanıksama refleksi olsa da mezarlıkların kent içerisinde birer heterotopik( tıptaki tanımıyla) mekân tanımladığını; kentte pasif yeşiller olarak barınması, büyük alanlar kaplayan ve çeperleriyle birer kale gibi korunan geçirimsiz mekanlar olmasından anlayabiliriz.
