Rengin Aytan
İstanbul’da Mimar Olmak: Merkezkaç Tahayyüller
Kentsel mekân üretim süreci aktörlerinden biri olan mimarın etkinlik alanlarını araştıran çalışma, yöntemsel olarak İstanbul’un son yüz yılı ile sınırlandırıldı. Gelecek tahayyülleri için geçmişi doğru kavramak gerektiği düşüncesiyle, İstanbul’un geçirdiği son yüz yıldaki (1920-2020) ekonomi politik süreçler ve yapılaşma dinamikleri, tüm dünyadaki siyasi, ekonomik, mimari gelişmelerle ve yeni akımlarla paralel bir şekilde incelendi. Son yüz yıla dair incelenen projelerdeki anonim mimarlardan star mimarlara farklı mimar rolleri ve bu projeler üzerindeki etkinlik alanları üzerine okumalar ve yorumlamalar yapıldı.
Metropolleşmenin yaşandığı son yirmi senede gerçekleşen, farklı sermaye grupları ve farklı mimar rollerini barındıran üç projeye detaylı olarak yer verildi. Mimarların etkinlik alanları çok uçlu grafiklerle ifade edilirken, şu sorulara cevap arandı:
• Metropolleşen dünyada hangi mimar rolleri ortaya çıkmaktadır? Mimar rolleri, mimarların etkinlik alanına nasıl etki eder?
• Farklı aktörlerin ya da sermaye gruplarının öncülüğünde mimarın hareket edebilme kapasitesi/etkinlik alanı nasıl değişir?
• İstanbul mimarlık ortamının geleceğinde, ‘merkezkaç eğilimler’ tahayyül edilebilir mi?
Anahtar Kelimeler: mimarlık, metropol, ekonomipolitik, mimarlığın aktörleri, mimar rolleri