Şiir Ayoğlu
AURA Alumni: Şiir Ayoğlu
Fosforlu Cevriye’nin İzinde: Feminist Ekoloji ve İstanbul’un Kaybolan Peyzajlarında bir Flanöz
Suat Derviş’in Fosforlu Cevriye romanı, İstanbul’un 1940’larındaki marjinalleşmiş mekânlarda yaşayan Cevriye’nin hikayesini anlatır. Cevriye, bir flanöz olarak kentin periferal bölgelerinde özgürce dolaşır. Ancak onun bu keşif rotaları, yalnızca bireysel bir deneyim değil, aynı zamanda İstanbul’un değişen kent belleğini yansıtan bir haritadır. Bu çalışmada, Cevriye’nin flanözlüğü ve İstanbul’un kaybolan peyzajları feminist ekoloji perspektifiyle ele alınarak, Cevriye’nin izlediği güzergahlar analiz edilir. Özellikle dutluk, mezarlık, bostan, hisar gibi tipolojiler, romanın yazıldığı dönemde kentin marjinalleşmiş bölgelerini temsil ederken, 1950’lerden sonra yapılaşma ile erozyona uğramıştır. Bu dönüşüm, sadece fiziksel değil, ekolojik ve toplumsal anlamda da önemli bir kayıp yaratmıştır. Cevriye’nin hareket alanları, doğa ve kadının tahakküm altına alındığı bir ekofeminist bakış açısıyla değerlendirilerek, kentsel dönüşümün ve neoliberal politikaların etkileri ortaya konur. Fosforlu Cevriye, İstanbul’un geçmişini ve ekolojik dönüşümünü gözler önüne seren bir bellek haritası işlevi görür.
