Gülce Halıcı
Millieux Kavramı Üzerinden Anakronik Divan Yolu Okuması
İstanbul’un tarihi yarımada bölgesindeki Divan Yolu ya da Bizans’taki adıyla Mese Caddesi çok katmanlılığı ve tarihsel arka planı sebebiyle proje mahalli olarak belirlenmiştir. Çalışmanın amacı, İstanbul’un kuruluşundan itibaren daima değişim gösteren, farklı zaman kesitlerinin yan yana gelişiyle oluşan göstergeleri, şehirde yaşanan olaylar ve başkaldırılar üzerinden okumaktır. Bu okuma sırasında Foucault’un Güvenlik, Toprak ve Nüfus kitabında geçen Ortam [Millieux] kavramı olayların yaşanışı sırasındaki mekânsal etkileri anlamak ve Roland Barthes’ın Göstergebilimsel Serüven kitabı mekandaki her bir elemanın nasıl gösterge haline geldiğini kavramak ile ilgili dönüm noktaları oluşturmuştur. Şehirde yaşanan her bir olayın, şehri anlama şeklimizde ve davranışlarımızda izler bıraktığı çok açıktır. Ancak bu noktada meydanın değişim ve dönüşümü de o mekânın aynı durumu yaşatmaya ve yaşamaya yazgılı olduğunu söylemek mümkündür.
Araştırmada Divan Yolu üzerindeki her bir mimari eser anakronik olarak okunduktan sonra; Gülhane Parkı, Sultanahmet Meydanı, Beyazıt Meydanı, Et Meydanı çevresi araştırma mekânı olarak seçilmiştir. Tarih boyunca palimpsest misali oluşan katmanlar bir araya getirilerek yaşanan olayların şekillenme durumu araştırılmıştır.
Finalde Sultanahmet Meydanı çevresindeki hangi imgeler üzerinden olayların tetiklendiği anlaşılmaya çalışılmış, imgeler meydandaki izlerle birlikte ortaya çıkarılmıştır. Sonrasında olayların yaşanma şekli incelenerek, ikili bir okuma yapılmıştır.